Dişli Çark ve Mekanizması: 

      Aralarında bir kayma oluşmadan, iki mil arasında kuvvet ileten ve hareketi değiştirmek veya iletmek için kullanılan, üzerinde çeşitli profillerde diş açılmış makine elemanına dişli çark denir. Güç iletmek bakımından, mekanizmanın bir döndüren ve bir veya birkaç döndürülen elemanı vardır. Buradan da anlaşıldığı gibi bir dişli çark tek başına kullanılamaz, hareket için en az iki dişli çark bulunmalıdır. 

      Genellikle mekanizmanın küçük dişlisine pinyon, diğerine çark denir. Aşağıdaki resimde sağdaki dişli pinyon, soldaki büyük olan da çarktır. Bazen ikisi de aynı boyutlarda olabilir.
        
             
                                         

                                                       Teeth Grinding Spur Gears

Dişli Çark Çeşitleri:

         Mekanik gücün naklinde mühendislik ve maliyet avantajlarını bir arada sunan dişli çarklar, saat mekanizmaları gibi hassas cihazlardan, otomobil ve uçak-uzay teknolojisine kadar geniş bir alanda kullanılmaktadır. Son yıllarda teknolojideki gelişmelere paralel olarak yüksek hızlarda çalışan ve daha fazla yük taşıyan dişli çarklara ihtiyaç artmaktadır. Bu nedenlerle bir çok çeşit dişli çark meydana gelmiştir.

1- Düz dişli: Diş profilleri dönme eksenine paralel olan bu dişliler  hemen hemen her yerde kullanılan genel dişlilerdir.



2- Helis dişlisi: Bu dişlilerde diş profilleri dönme ekseniyle tercih edilecek şekilde bir açı yaparlar. Düz silindirlere göre daha dayanıklı ve verimlidir. Bunun yanında sessiz çalışabilme özelliği de vardır.



3-Konik dişliler: Bu dişliler dönme eksenini istenilen açıyla iletilmesinde (değiştirilmesinde) kullanılırlar.



4-Çavuş dişli: Adından da anlaşıldığı gibi dişlerinin şekli çavuş arması şeklinde birbirine zıt iki dişten oluşur. Çok güç isteyen yerlerde kullanılır.



5- İç dişli: Diğerlerinden farkı diş profillerinin iç kısımda bulunmasıdır. Kullanım yeride buna göre farklıdır.




6- Ayna-Mahruti dişli: Konik dişlilerle aynı görevi üstlenir. Diş profilleri konik dişlilerin aksine helisel yapıdadır. Bu sayede daha dayanıklı ve sesiz çalışırlar.


7- Zincir dişli: Bu dişliler yerine göre ince ancak daha sivri üçgensi uçlara sahiptirler. genellikle bisiklet pedalinde kulanılmaktadır.



*Yukarıda belli başlı dişli çark tiplerini gördük bunların dışında;

Kramayer dişli, sonsuz dişli, planet dişli, triger dili, pompa dişlisi, nihayetsiz dişli, dahili çember dişli gibi çeşitleride vardır.Bu dişlilerin resimleri aşağıda sırasıyla verilmektedir.